Maria Szoła, Maria Kowalska, Beata Brzozowska 

Zakład Fizyki Biomedycznej, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski 

W początkowej fazie masowego zdarzenia radiacyjnego bardziej niż dokładność oceny dawki liczy się możliwość analizy wielu próbek w krótkim czasie. Szybkość i fachowość analiz próbek przewyższających skalą możliwości jednego krajowego laboratorium można znacząco zwiększyć wysyłając je do współpracujących krajowych i zagranicznych laboratoriów dozymetrii biologicznej i retrospektywnej dozymetrii fizycznej. 

Celem projektu było oszacowanie dawki pochłoniętej w limfocytach krwi obwodowej poddanych działaniu promieniowania X. Do oceny wartości dawek dla trzech próbek (napromienionych niezależnie) został wykorzystany test dicentryczny. Analiza zredukowanej liczby badanych komórek umożliwiła sprawdzenie czy test chromosomów dicentrycznych w takim przypadku daje rzetelny osąd otrzymanej dawki pochłoniętej. 

Na podstawie uzyskanych rezultatów można stwierdzić, że test chromosomów dicentrycznych o zmniejszonej liczbie badanych komórek dostarcza wystarczająco dużo informacji do prawidłowej klasyfikacji uczestników niespodziewanego zdarzenia radiacyjnego na osoby narażone i nienarażone na działanie promieniowania jonizującego. 

Literatura: 

United Nations Environment Programme. Radiation: effects and sources. Austria, 2016. 

Maria Kowalska. Symetryczne aberracje chromosomowe jako biologiczny dozymetr promieniowania jonizującego. Postępy Techniki Jądrowej, 45:33–41, 1999. 

Dokument wewnętrzny CLOR: QPB9. Wyznaczanie dawek pochłoniętych na podstawie oceny częstości chromosomów dicentrycznych w limfocytach krwi obwodowej jako swoistego wskaźnika dawki pochłoniętej w ciele człowieka w wyniku ekspozycji zewnętrznej spowodowanej nadzwyczajnym zdarzeniem radiacyjnym., 2014. 

Marek M. Janiak i Andrzej Wójcik. Medycyna zagrożeń i urazów radiacyjnych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2005